Veel mensen realiseren zich niet dat een deel van de medicijnen die we slikken weer via de urine in het riool komt: hormonen, chemokuren, pijnstillers, anibiotica…. De gangbare technieken halen die medicijnresten maar voor een deel uit rioolwater. En zo komt een deel van die pijnstillers, ontstekingsremmers en andere werkzame stoffen terecht in het water van beken, rivieren en kanalen. Elk jaar belandt minstens 140.000 kilo aan medicijnresten in het oppervlaktewater in Nederland. Voor mensen is dit (nog) niet schadelijk, maar voor de natuur wel. Daarom werken de overheid, waterschappen, drinkwaterbedrijven, de zorg en andere betrokken partijen nauw samen aan een oplossing. Er is niet één oplossing voor dit probleem. Er is een ketenaanpak nodig, waarbij alle betrokken partijen samenwerken om dit probleem aan te pakken. Ook u als gebruiker van die medicijnen kunt meehelpen door restanten van medicijnen terug te brengen naar de apothekers.
Welke effecten hebben de medicijnresten op de natuur? De Saxion hogeschool en kennisinstituut Alterra hebben hier onderzoek naar gedaan. Vissen ontwikkelen bijvoorbeeld nier-, kieuw-, en leverschade als gevolg van de resten pijnstillers in het water. Daarnaast hebben vissen een lager hartritme vanwege de aanwezigheid van hart medicijnresten, waardoor ze minder snel weg vluchten. De aanwezigheid van bepaalde hormonen leidt zelfs tot geslachtsverandering bij sommige vissoorten.
In een ziekenhuis, waar veel medicijnen gebruikt worden, kunnen de afvalstromen gescheiden worden. Doordat het ziekenhuis de afvalstroom zuivert komen de medicijnresten niet meer in het oppervlaktewater. Deze techniek is nog volop in ontwikkeling. Als onderdeel van een Europees project testen Nederland, Duitsland, Zwitserland en Luxemburg verschillende technieken. AWPenLRR, lijst 2, vindt dat hier ook door het waterschap sterk op ingezet moet worden, om te voorkomen dat medicijnresten in het oppervlaktewater komen.
